👉సుప్రీంకోర్టు ఆదేశాలను ఉల్లంఘిస్తే
చర్యలు !
J.SURENDER KUMAR,
ఎగ్జిక్యూటివ్ న్యాయవ్యవస్థను భర్తీ చేయలేరు మరియు చట్టపరమైన ప్రక్రియ నిందితుడిని దోషిగా నిర్ధారించకూడదు, ‘బుల్డోజర్ న్యాయం’ సమస్యపై కఠినమైన వైఖరిని తీసుకుంటూ మరియు కూల్చివేతలను నిర్వహించడానికి మార్గదర్శకాలను నిర్దేశిస్తూ సుప్రీంకోర్టు బుధవారం పేర్కొంది.
నేరాలకు పాల్పడిన వ్యక్తులపై బుల్డోజర్ చర్యలను సవాలు చేస్తూ దాఖలైన పిటిషన్లపై జస్టిస్ బీఆర్ గవాయ్, జస్టిస్ కేవీ విశ్వనాథన్‌లతో కూడిన ధర్మాసనం తన తీర్పును వెలువరించింది.
అనేక రాష్ట్రాల్లో పట్టుకున్న ఈ ట్రెండ్‌ను ‘బుల్డోజర్ జస్టిస్’గా పేర్కొంటారు. ఇలాంటి సందర్భాల్లో అక్రమ కట్టడాలను మాత్రమే కూల్చివేశారని రాష్ట్ర అధికారులు గతంలో చెప్పారు. అయితే ఈ చర్య న్యాయ విరుద్ధమని ధ్వజమెత్తుతూ పలు పిటిషన్లు కోర్టు ముందు దాఖలయ్యాయి.
ప్రతి కుటుంబానికి ఇల్లు ఉండాలనేది కల అని జస్టిస్ గవాయ్ అన్నారు, ఎగ్జిక్యూటివ్ ఒకరి ఆశ్రయాన్ని తీసివేయడానికి అనుమతించాలా అనేది కోర్టు ముందున్న ముఖ్యమైన ప్రశ్న. “ప్రజాస్వామ్య ప్రభుత్వానికి చట్టబద్ధమైన పాలన పునాది. ఈ సమస్య నేర న్యాయ వ్యవస్థలో న్యాయానికి సంబంధించినది, చట్టపరమైన ప్రక్రియ నిందితుల నేరాన్ని ముందస్తుగా నిర్ధారించకూడదని ఆదేశించింది” అని బెంచ్ పేర్కొంది.
“ఏకపక్ష రాష్ట్ర చర్య నుండి వ్యక్తులకు రక్షణ కల్పించే రాజ్యాంగం క్రింద హామీ ఇవ్వబడిన హక్కులను మేము పరిగణించాము. ఆస్తిని ఏకపక్షంగా తీసివేయబడదని వ్యక్తులకు తెలుసునని నిర్ధారించడానికి చట్ట నియమం ఒక ఫ్రేమ్‌వర్క్‌ను అందిస్తుంది” అని అది జోడించింది.
అధికారాల విభజనపై ధర్మాసనం న్యాయనిర్ణేత విధులు న్యాయవ్యవస్థకు అప్పగించబడిందని మరియు “ఎగ్జిక్యూటివ్ న్యాయవ్యవస్థను భర్తీ చేయలేరు” అని పేర్కొంది. “మేము పబ్లిక్ ట్రస్ట్ మరియు పబ్లిక్ అకౌంటబిలిటీ సిద్ధాంతాన్ని ప్రస్తావించాము. ఎగ్జిక్యూటివ్ ఒక వ్యక్తిపై ఆరోపణలు ఉన్నందున ఏకపక్షంగా అతని ఇంటిని కూల్చివేస్తే, అది అధికార విభజన సూత్రాన్ని ఉల్లంఘించినట్లు మేము నిర్ధారించాము” అని జస్టిస్ గవాయ్ అన్నారు.
చట్టాన్ని తమ చేతుల్లోకి తీసుకుని ఉన్నతంగా వ్యవహరించే ప్రభుత్వ అధికారులపై జవాబుదారీతనం ఉండాలని కోర్టు పేర్కొంది. “రాష్ట్రం మరియు దాని అధికారులు ఏకపక్ష మరియు మితిమీరిన చర్యలు తీసుకోలేరు. రాష్ట్రంలోని ఏ అధికారి అయినా తన అధికారాన్ని దుర్వినియోగం చేసినా లేదా పూర్తిగా ఏకపక్షంగా లేదా దుర్మార్గంగా ప్రవర్తించినా, అతన్ని విడిచిపెట్టలేము” అని అది జోడించింది.
అకస్మాత్తుగా కూల్చివేత కోసం నిర్దిష్ట నిర్మాణాన్ని ఎంచుకున్నప్పుడు మరియు అలాంటి ఇతర ఆస్తులను తాకనప్పుడు, అసలు ఉద్దేశ్యం అక్రమ నిర్మాణాన్ని ధ్వంసం చేయడం కాదని, “విచారణ లేకుండా జరిమానా విధించడం” అని భావించవచ్చని జస్టిస్ గవాయ్ సూచించారు.
“సగటు పౌరుడికి, ఇంటి నిర్మాణం అనేది సంవత్సరాల తరబడి శ్రమ, కలలు మరియు ఆకాంక్షలకు పరాకాష్ట. ఇల్లు భద్రత మరియు భవిష్యత్తుపై సామూహిక ఆశను కలిగి ఉంది. దీనిని తీసివేస్తే, అధికారులు సంతృప్తి చెందాలి, అదే ఏకైక మార్గం” అని ధర్మాసనం పేర్కొంది. అన్నారు.
ఒక వ్యక్తి మాత్రమే నిందితుడిగా ఉన్నట్లయితే, అధికారులు ఒక ఇంటిని పడగొట్టి, దాని నివాసితులకు ఆశ్రయం లేకుండా చేయగలరా అని కూడా కోర్టు ప్రశ్నించింది.
రాజ్యాంగంలోని ఆర్టికల్ 142 ప్రకారం దాని అధికారాలను ఉపయోగించి, కూల్చివేతలకు సుప్రీంకోర్టు మార్గదర్శకాలను నిర్దేశించింది. షోకాజ్ నోటీసు లేకుండా కూల్చివేతలు చేపట్టరాదని పేర్కొంది. ఈ నోటీసు అందించిన వ్యక్తి 15 రోజులలోపు లేదా స్థానిక పౌర చట్టాలలో అందించిన సమయం, ఏది తర్వాత అయినా ప్రతిస్పందించవచ్చు.
ఈ నోటీసులో అనధికార నిర్మాణ స్వభావం, నిర్దిష్ట ఉల్లంఘన వివరాలు మరియు కూల్చివేతకు సంబంధించిన సమాచారం తప్పనిసరిగా ఉండాలి, కోర్టు పేర్కొంది. సంబంధిత అధికార యంత్రాంగం నిందితుడి వాదనను వినిపించి, తుది ఉత్తర్వులు జారీ చేయాలి. అక్రమ నిర్మాణాన్ని తొలగించడానికి ఇంటి యజమానికి 15 రోజుల గడువు ఇవ్వబడుతుంది మరియు అప్పీలేట్ అథారిటీ ఆర్డర్‌ను పాజ్ చేయకపోతే మాత్రమే అధికారులు కూల్చివేతతో కొనసాగుతారు.
కోర్టు ఆదేశాలను ఉల్లంఘిస్తే ధిక్కార చర్యలు తీసుకుంటామని ధర్మాసనం హెచ్చరించింది. కూల్చివేత ప్రక్రియ నిబంధనలను ఉల్లంఘించినట్లు తేలితే, కూల్చివేసిన ఆస్తిని తిరిగి ఇవ్వడానికి అధికారులు బాధ్యత వహించాల్సి ఉంటుందని కోర్టు పేర్కొంది. ఇందుకు అయ్యే ఖర్చును అధికారుల జీతం నుంచి వసూలు చేస్తామని కోర్టు పేర్కొంది.
స్థానిక మునిసిపల్ అధికారులందరూ మూడు నెలల్లోగా ఒక డిజిటల్ పోర్టల్‌ను ఏర్పాటు చేయాలని, అందులో అందజేసిన షోకాజ్ నోటీసులు, అక్రమ నిర్మాణాలపై తుది ఉత్తర్వులు ఇవ్వాలని కోర్టు పేర్కొంది.